Po dwóch latach szybkiego wzrostu cen domów, wartość naszych domów zaczęła spadać – ale czy to oznacza, że grozi im krach cen domów?
Najnowszy raport Nationwide Building Society, który mierzy wzrost i upadek ceny domów w całym kraju odnotowało w marcu 2023 r. spadek cen nieruchomości o 3,1% w porównaniu z rokiem poprzednim. Pożyczkodawca powiedział, że był to największy roczny spadek cen, jaki odnotował od lipca 2009 roku.
Obraz regionalny jest podobny do krajowego. W dziewięciu z 13 regionów śledzonych przez pożyczkodawcę odnotowano spadek cen rok do roku, podczas gdy w pozostałych regionach odnotowano spowolnienie wzrostu. Konkurujący bank Halifax, który również informuje o cenach nieruchomości, nie odnotował jeszcze spadku, ale wzrost z miesiąca na miesiąc zwolnił do 0,8% po wzroście o 1,2% w lutym 2023 r.
(Źródło zdjęcia: Future PLC / Bee Holmes)
Ta wiadomość nie powinna być szokiem dla właścicieli domów. Eksperci rynku mieszkaniowego ostrzegają przed spowolnieniem, odkąd Bank Anglii zaczął podnosić stopy procentowe, próbując uspokoić uporczywie wysoką inflację.
Gdy oprocentowanie kredytów hipotecznych poszybowało w górę po katastrofalnym wrześniowym minibudżecie prognozy te stały się bardziej ponure, a właścicielom domów kazano przygotować się na spadek cen.
Czy nadchodzi krach cen domów w Wielkiej Brytanii?
Chociaż większość ekspertów zgadza się, że ceny domów spadną w tym roku, jak dotąd nikt nie przewiduje krachu cen domów.
Siła nabywcza pożyczkobiorców została osłabiona z powodu wysokiej inflacji i gwałtownego wzrostu oprocentowania kredytów hipotecznych w zeszłym roku. Koszt kredytów hipotecznych o stałym oprocentowaniu spadł od tego czasu, ale stawki pozostają wysokie w porównaniu z ostatnimi 10 latami. Dwa lata temu średnia dwuletnia stała stopa procentowa wynosiła 2,65%, teraz jest to 5,32% według danych firmy Moneyfacts.
Ponieważ stopy wzrosły, gospodarstwa domowe nie mogą sobie pozwolić na pożyczanie tak dużej kwoty kupić dom więc niektórzy sprzedawcy obniżają ceny wywoławcze. To już się zaczęło, według Zoopla. Portal nieruchomości podaje, że sprzedający oferują średnio 4% zniżki od ceny wywoławczej – równowartość 14 000 funtów.
Richard Donnell, dyrektor wykonawczy Zoopla, powiedział: „Pod koniec pierwszego kwartału 2023 r. jest w znacznie lepszym stanie niż wielu przewidywało na koniec 2022 r. i nie ma wyraźnych oznak ceny domu rozbić się.
„Chociaż nastąpił wzrost obniżek cen wywoławczych, pozytywną wiadomością jest to, że kupujący i sprzedający uzgadniają umowy, które wspierają aktywność na rynku mieszkaniowym”.
O ile mogą spaść ceny domów w Wielkiej Brytanii?
Prognozy różnią się co do tego, jak bardzo mogą spaść ceny domów. Zoopla spodziewa się, że w tym roku ceny domów spadną nawet o 5%, prawdopodobnie mniej w bardziej przystępnych częściach kraju.
Jednocześnie agent nieruchomości Savills prognozuje 10% spadek cen domów w tym roku, opierając się na tym, że nie ma kolejnego wstrząsu w rynek kredytów hipotecznych i podstawowa stopa procentowa Banku Anglii stopniowo spadają od połowy przyszłego roku w miarę obniżania inflacji kontrola. Oczekuje wzrostu cen domów o 1% w 2024 r.
Anthony Codling, dyrektor generalny platformy kupna i sprzedaży domów Twindig, zgadza się z przewidywaniami Savills: „Nie sądzę, aby zbliżał się krach cen domów. Moim zdaniem na poziomie krajowym ceny domów spadną o 10% w 2023 r.
(Źródło zdjęcia: Future PLC/Polly Eltes)
„Jednak głupotą jest porównywanie cen krajowych z lokalnymi rynkami. Rynek mieszkaniowy w Wielkiej Brytanii to zbiór tysięcy lokalnych rynków mieszkaniowych, które działają niezależnie od siebie. Na przykład warunki na rynku mieszkaniowym w Swindon nie wpływają na ceny domów w Sidmouth”.
Zoopla niedawno przeprowadziła badanie rynków lokalnych w całym kraju. Okazało się, że w kraju było tylko siedem obszarów władz lokalnych, w których ceny domów już spadały rok do roku, cztery z nich to londyńskie dzielnice Westminster, Kensington & Chelsea, Hammersmith i Fulham oraz Wieżowe Hamlety. Pozostałe obszary znajdują się na wschodnim wybrzeżu Szkocji.
Obszary, w których ceny domów rosną najbardziej, czyli te, w których mieszkania są najbardziej przystępne cenowo, obejmują Oldham, Rochdale i Wigan w Greater Manchester i Calderdale, West Yorkshire.
Co to oznacza dla właścicieli domów?
Od początku pandemii do jesieni 2022 roku ceny domów wzrosły w większości kraju o około 25%. Choć nikt nie chce, aby wartość jego domu spadła, to na tle szybkich wzrostów w ostatnich latach lat, właściciele domów nadal będą prawdopodobnie sprzedawać je za cenę wyższą niż wartość ich domu dwa lata temu, jeśli ceny spadną o 10%.
Chociaż ekonomista Nationwide, Robert Gardner, mówi, że w najbliższym czasie rynkowi trudno będzie odzyskać impet, dla tych, którzy chcą przenieść się do domu, jest dobra wiadomość. Według danych Zoopla na sprzedaż jest o 65% więcej domów niż w marcu 2022 r., więc kupujący mają o wiele większy wybór.
Kredytodawcy hipoteczni również ostatnio obniżają stałe stawki, ponieważ konkurują o zdobycie biznesu. Kredyty hipoteczne o zmiennej stopie procentowej, takie jak transakcje bazowe, pozostają jednak wysokie, ponieważ są powiązane ze stopą bazową Banku Anglii.
Anthony Codling mówi, że właściciele domów nie powinni zbytnio przejmować się krótkotrwałym spadkiem cen domów: na które cię stać i chciałbyś, aby to był twój dom, odradzam obawy dotyczące krótkoterminowych zmian cen domów, które wpływają na twoje długoterminowe decyzje.
„Większość z nas pozostaje w swoich domach od ponad 10 lat i nie było jeszcze okresu, w którym ceny domów w Wielkiej Brytanii były niższe niż dziesięć lat temu”.
Tematy
Samantha Partington jest dziennikarką zajmującą się finansami osobistymi, specjalizującą się w kredytach hipotecznych i rynku nieruchomości.
W ciągu ostatnich dziewięciu lat Samantha pracowała dla Daily Mail, witryny handlowej Mortgage Solutions i tytułu biznesowego Property Week. Regularnie pisze dla krajowych stron poświęconych pieniądzom, w tym Money Mail i Sun Money, oraz wspiera firmy zajmujące się rekwizytami technicznymi w pisaniu treści.
